TY - JOUR ID - 2047 TI - متغیرهای اقتصادی و سیاسی حاکم بر روابط راهبردی ایران و چین JO - مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل JA - IPES LA - fa SN - 2383-3602 AU - بخشی آنی, رضا AU - عباسی, مجید AU - رحیمی نژاد, محمدعلی AD - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران. AD - دانشیار روابط بین‌الملل، گروه روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. AD - دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، گروه روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 4 IS - 2 SP - 423 EP - 462 KW - جمهوری اسلامی ایران KW - همکاری راهبردی KW - چین KW - وابستگی متقابل DO - 10.22126/ipes.2021.5876.1322 N2 - چین طی چند دهه اخیر با حفظ ساختار نظام سیاسی، استفاده از مزایای داخلی و سیاست درهای باز در حوزه اقتصادی به رشد اقتصادی چشم‌گیری دست یافت. با وجود اشتراک منافع بالای ایران و چین در مواجهه با تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی، روابط راهبردی و پایداری بین طرفین به وجود نیامده است. در‌واقع سؤال اصلی شناسایی و بررسی متغیرهای اصلی روابط ایران و چین در ایجاد روابط راهبردی دوجانبه برای کسب منافع بیشتر است. در این پژوهش، با نگاهی دوجانبه از منظر ایران و چین و استفاده از الگوی نظری «وابستگی متقابل»، چارچوب راهبردی روابط بلندمدت بین دو کشور ترسیم شده است. بررسی تحلیلی ـ توصیفی، بسترهای همکاری دو کشور در سه بعد انرژی، ترانزیت و امنیت را به‌منظور شکل‌‌دهی چارچوب راهبردی بین طرفین بیان می‌کند. از‌این‌رو شناسایی مؤلفه‌های کلیدی شکل‌دهنده روابط راهبردی ایران و چین مسئله اصلی است. فرضیه مبنایی، وجود متغیرهای ترانزیت، انرژی و امنیت بسترهای همکاری دو کشور است. سه مزیت نسبی ایران شامل تأمین انرژی پایدار، دسترسی امن ترانزیتی به آسیای میانه و شرق مدیترانه و ایجاد امنیت در جغرافیای اسلامی، توأمان، سه نیاز اصلی چین برای حفظ چرخه ثبات و رشد اقتصادی در دهه‌های آینده است؛ در مقابل، تأمین زنجیره ارزش افزوده مشتقات انرژی، تکمیل زیرساخت‌های ترانزیتی و تسهیل دسترسی به منابع مالی مزایای چین برای اقتصاد ایران محسوب می‌شود. UR - https://ipes.razi.ac.ir/article_2047.html L1 - https://ipes.razi.ac.ir/article_2047_668dd975f9e61e74dfc9eb57b27c494f.pdf ER -