سوبژکتیویته‌ شکننده در میانه‌ بازار و دولت (مطالعه‌ مردم‌نگارانه‌ سوبژکتیویته در بانه)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

2 کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

هدف مقاله حاضر کاوشی در ماهیت سوبژکتیویته در فضای نئولیبرال ناموزون امروز در حیات اجتماعی مرزهای ایران و به‌طور خاص، شهر بانه است. بدین منظور در چارچوب روایتی مردم‌نگارانه در شهر بانه در مرز ایران – عراق به مواجهه فرهنگ محلی و بازار نئولیبرال جهانی پرداخته‌ایم. پرسش ما این است که مواجهه شهری مرزی بانه با فضای نئولیبرال اقتصاد ایران و فضای سیاسی دولت چگونه سوبژکتیویته را برساخت و مفصل‌بندی می‌کند؟ روش این مقاله ترکیبی از مردم‌نگاری و خودزندگی‌نامه‌نویسی است. روایت ما از مردم‌نگاری این مواجهه بیانگر آن است که در رابطه با چگونگی رویارویی با نئولیبرالیسم، الگویی عام در جهان و حتی در یک کشور خاص وجود ندارد و کاوش در این حوزه، کاوش در زمینه‌های خاص تجربه مورد نظر است، در فضای اجتماعی ناموزون ایران و در شهر بانه، سوبژکتیویته در میانه میدان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هستی سرشار از مخمصه، اقبال و بد اقبالی دارد. سوبژکتیویته نه آزاد و مستقل و نه سیال و ترکیبی بلکه شکننده و آسیب پذیر است. حاکمیت مولفه‌های نئولیبرال‌ و مناسبات بازار و دولت در شکل خاص آن در شهر بانه به سپهر حیات روانی افراد، حیات خانوادگی و دیگر مناسبات اجتماعی ورود پیدا کرده، فردی شکننده برساخت شده، ناپایدارسازی فرهنگی و اجتماعی زندگی نمادین تغییراتی در راستای تغییر هنجارهای اجتماعی و ارزش‌های فرهنگی، کالایی‌شدن روابط انسانی و درنهایت برساخت سوبژکتیویته شکننده در میانه بازار و دولت ممکن ساخته است.

کلیدواژه‌ها


آلفردو، سعدفیلو. (1394). نئولیبرالیسم: خوانش انتقادی. ترجمه: میرجواد سیدحسینی. تهران: نشر پرسش.
باینگانی، بهمن و جلائی ­پور، حمیدرضا. (1395). «مطالعة جامعه شناختی پیامدهای اقتصادی بازار و تجارت‌مرزی (اتنوگرافی انتقادی بازار مرزی بانه)». مطالعات وتحقیقات اجتماعی در ایران. شماره4. 572-539.
عمانی، فرهاد و بهداد، سهراب. (1393). طبقه و کار در ایران. ترجمه: محمود متحد. تهران: آگاه.
گیدنز، آنتونی. (1394). تجدد وتشخص: جامعه وهویت شخصی در عصر جدید. ترجمه: ناصر موفقیان. تهران: نشرنی.
مجتهدکیاسری، هانیه و رجبلو، قنبرعلی. (1395). تحلیل جامعه‌شناختی سیاست‌های نئولیبرالیسم در ایران(مورد دولت هاشمی رفسنجانی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: گروه جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا.
هاروی، دیوید. (1391). تاریخ مختصر نئولیبرالیسم. ترجمه: محمود عبدالله‌زاده. تهران: انتشارات دات.

References

Chandler, d and Julian, Reid. (2016).The neoliberal subject: Resilience, adaptation and vulnerability. Rowman & Littlefield, Lanham.
Duneier, M. Kasinitz, P. & Murphy, A. (Eds.). (2013). The urban ethnography reader. Oxford University        Press.
Howes, David. (1996). Cross cultural consumption.Routledge.
Kanna, Ahmed. (2010). Flexible Citizenship in Dubai: Neoliberal Subjectivity in the Emerging  City‐          Corporation. Cultural Anthropology, 37 (1): 100–129.
Kanna,  Ahmed.  (2011). Dubai,  the  City  as  Corporation.  Minneapolis.  MN:  University  of  Minnesota        Press.
McGuigan, Jim. 2014.The Neoliberal Self. Culture Unbound, Volume 6, 2014: 223–240.
Rose, Nicolas. (1999). Governing the Soul: The Shaping of the Private Self. Free Association Books.
Schwiter, K. (2013). Neoliberal subjectivity – difference, free choice and individualised responsibility in the      life plans of young adults in Switzerland. Geogr. Helv., 68.
Tomlinson, Alan. (2005). Consumption, identity and style. Routledge.
Tugal, Cihan (2012). Serbest meslek sahibi: Neoliberal subjectivity among Istanbul's popular sectors. in New Perspectives on Turkey, 46(46):65-93.