نقش ایالات متحده در بحران بلند مدت نظام جهانی سرمایه داری متاخر (2020-1970)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانش آموخته دکتری جامعه شناسی سیاسی ، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22126/ipes.2023.8749.1545

چکیده

نقش هژمونیک ایالات متحده در ایجاد بحران بلندمدت نظام جهانی سرمایه‌داری متأخر به علت کنترل سیستمی بر سیاست و اقتصاد جهانی متغیری تعیین‌کننده شمرده می‌شود. از سوی دیگر اثرگذاری سلطه شبه‌انحصاری بر فرایندهای شبکه‌ای و ساخت نظام جهانی از سوی ایالات متحده در دگردیسی‌های نظم و بی‌نظم سیستمی سرمایه‌داری بین‌المللی رابطه‌ای ساختی نشان می‌دهد. ضرورت بحث حاضر به تکوین پیچیدگی‌ها و تناقض‌های سرمایه‌داری ایالات متحده و شار این مؤلفه‌ها به ساخت نظام جهانی بر پایه روابط سیستمی هژمونیک مربوط می‌شود. لذا پرسش اصلی چنین مطرح می‌شود: شار سیستمی بحران در نظام جهانی سرمایه‌داری متأخر از مبدأ هژمونی آمریکایی چگونه متحقق شده است؟ یافته‌ها نشان می‌دهد تحولات سرمایه‌داری ایالات متحده و تناقض‌های بحران‌ساز آن از مسیر روابط هژمونیک در ساخت نظام جهانی بازتولید شده و اقدامات واشنگتن در ایجاد انسداد و خنثی‌سازی فرایند گذار ساختاری به سیکل احتمالی چهارم هژمونیک یک بحران سیستمی به‌کل فضای سرمایه‌داری متأخر تحمیل نموده است. پژوهش حاضر تکاپویی است برای واکاوی مسئله مذکور که بر اساس ایجاد یک الگوی نظری ترکیبی از تحلیل نظام‌های جهانی و معرفت‌شناسی پیچیدگی ارائه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


استیگلیتز، ژوزف (1387). جهانی‌سازی و مسائل آن. ترجمه حسن گلریز. تهران: نشر نی.
اسکوبار، آرتور (1400). مواجهه با توسعه. ترجمه مهدی اکبری گلزاری. تهران: نشر گل‌آذین.
مارکس، کارل (1392). سرمایه. جلد سوم. ترجمه حسن مرتضوی. تهران: لاهیتا.
مک کوی، آلفرد (1400). در سایه قرن آمریکایی. ترجمه روح‌الله عبدالمکی. تهران: سروش.
مورن، ادگار (1370). سرمشق گمشده، طبیعت بشر. ترجمه دکتر علی اسدی. تهران: سروش.
مورن، ادگار (1391). روش. ترجمه علی اسدی. تهران: سروش.
هاروی، دیوید (1394). هفده تناقض و پایان سرمایه‌داری. ترجمه خسرو کلانتری و مجید امینی. تهران: نشر کلاغ.
References
Amin, S. (2011). Ending the Crisis of Capitalism or Ending Capitalism?, Cape Town,Pambazuka Press.
Escobar, A. (2012). Encountering development: the making and unmaking of the Third World. Tehan: Gol Azin Press (In Persian).
Atkinson, A. B., & Piketty, T. (2007). Top Incomes over the Twentieth Century: A Contrast between European and English-Speaking Countries. New York, Oxford University Press.
Atikian, J. (2013). Industrial Shift: the Structure of the New World Economy. New York, Palgrave Pivot.
Abreu, M. d. P., Agarwal, M., Kadochnikov, S., Mikic, M., Whalley, J. & Yongdig, Y. (2009). The Centre for International Governance Innovation (CIGI), Ontario, https://www. cigionline. org/sites/default/files/task_force1.pdf
Arrighi, G. (2010). The Long Twentieth Century: Money, Power and the Origins of Our Time. London, Verso Books.
Agnew, J. (2005). Hegemony: The New Shape of Global Power. Philadelphia, Temple University Press.
Barnett, V. (1998). Kondratiev and the Dynamics of Economic Development, Long Cycles and Industrial Growth in Historical Context. London, Macmillan Press LTD.
Basu, K., & Stiglitz, J. E. (2016). Inequality and Growth: Patterns and Policy_ Volume II_ Regions and Regularities. London, Palgrave Macmillan.
Berberoglu, B. (2012). Beyond the Global Capitalist Crisis: The World Economy in Transition. UK, Ashgate Publishing Limited.
Black, J. (2007). Great Powers and the Quest for Hegemony: The World Order Since 1500. New York, Routledge.
Brown University (2020). Costs of the 20-year war on terror: $8 trillion and 900,000 deaths, https://www. brown. edu/news/2021-09-01/costsofwar
Callinicos, A. (2009). Imperialism and Global Political Economy. Cambridge, Polity.
Congressional Research Service (2020). Arms Sales in the Middle East: Trends and Analytical Perspectives for U. S. Policy.
Cook, J. (2008). Israel and the Clash of Civilisations: Iraq, Iran and the Plan to Remake the Middle East. London, Pluto Press.
Cossu, L.; Beaumont, C., Jacques, H. & Velut, J. B. (2015). The Crisis and Renewal of U. S. Capitalism, New York, Routledge.
Dabbah, M. M. (2007). Competition Law and Policy in the Middle East, New York, Cambridge University Press.
Dorrien, G. (2004). Imperial Designs: Neoconservatism and the New Pax Americana, New York, Routledge.
Duménil, G., & Lévy, D. (2011). The Crisis of Neoliberalism. Cambridge: Harvard University Press.
Fels, E. (2017). Shifting Power in Asia-Pacific: The Rise of China, Sino-US Competition and Regional Middle Power Allegiance. Switzerland: Springer International Publishing.
Fusaro, L. (2018). Crises and Hegemonic Transitions: From Gramsci's Quaderni to the Contemporary World Economy. Leiden: Brill Publishing.
Fukuyama, F., & Fasting, M. (2021). After the End of History. Georgetown: Georgetown University Press.
Harvey, D. (2015). Seventeen Contradictions and the End of Capitalism. Tehran: Kalaq Press (In Persian).
Hopkins, T., & Wallerstein, I. (1982). World Systems Analysis: Theory and Methodology. London: Sage Publications.
Hossein-zadeh, I. (2006). Political Economy of U. S. Militarism. New York: Palgrave Macmillan Ltd.
Hudson, M. (2003). Super Imperialism: The Origin and Fundamentals of U. S. World Dominance. London: Pluto Press.
Heginbotham, E. (2015). The US-China military scorecard: forces, geography, and the evolving balance of power. California: RAND Corporation.
Hornborg, A., Martínez. A. A., McNeill, J., Robert, J., & Wallerstein, I. M. (2007). Rethinking environmental history: world-system history and global environmental. Plymouth: Altamira press.
Johnson, J. (2018). The US-China Military and Defense Relationship during the Obama Presidency. LondonSpringer International Publishing & Palgrave Macmillan.
Kiely, R. (2005). The Clash of Globalisations: Neo-Liberalism, the Third Way and Anti-Globalisation. Leiden & Boston: Brill Publications.
Kleinknecht, A., Mandel, E., & Wallerstein, I. (1992). New Findings in Long-Wave Research. London: Palgrave Macmillan.
Krippner, G. R. (2011). Capitalizing on Crisis: The Political Origins of the Rise of Finance. Cambridge: Harvard University Press.
Kolko, G. (1970). The Roots of American Foreign Policy: An Analysis ofPower and Purpose. USA: Beacon Press.
Li, M. (2016). China and the Twenty first Century Crisis. London: Pluto Press.
Marx, K. (2013). Capital: Critique of Political Economy Volume 3. Tehran: Lahita Publication (In Persian).
McCoy, A. (2021). In the Shadows of the American Century: The-Rise and Decline of US Global-Power. Tehran: Soroush Press (In Persian).
Maddison Project (2013). GDP per capita, mpd_2013-01. xlsx.
Maddison, A. (2010). Historical Statistics of the World Economy: 1–2008 AD, Horizontal-fie_02-2010. xls.
Maddison, A. (2007). Contours of the World Economy, 1–2030AD. New York: Oxford University Press Inc.
Mahmud Ali, S. (2015). US-China Strategic Competition: Towards a New Power Equilibrium. New York: Springer Press.
Morgan, F. E., & Cohen, R. S. (2020). Military Trends and the Future of Warfare. California: RAND Corporation.
Morin, E. (2012). Method vol2. Tehran: Soroush Press (In Persian).
Morin, E. (1991). El Paradigma Perdido. Tehran: Soroush Press (In Persian).
Moseley, F. (1991). The Falling Rate of Profit in the PostwarUnited States Economy. London: M Macmillan Ltd.
Nasser, A. (2018). Overripe Economy American Capitalism and the Crisis of Democracy. London: Pluto Press.
Nivat, A. (2005). The Wake of War: Encounters with the People of Iraq and Afghanistan. Massachusetts: Beacon Press.
Ryan, M. (2019). Full Spectrum Dominance: irregular warfare and the war on terror. California: Stanford University Press Stanford.
Rebuilding America’s Defenses (2000). Strategy, Forces and Resources for a New Century, A Report ofThe Project for the New American Century.
Overseas Development Institute: ODI (2010). The global financial crisis and developing countries, Working Paper (Print), ODI Working Papers (Online), London. https://cdn.odi. org/media/ documents/5856. pdf
Pain, A.; Kerami, K. & Nemat, O. (2021). Drugs and development in Afghanistan, Afghanistan Research and Evaluation Unit, https://reliefweb. int/attachments/5e379b93-b272-34e5-9208-7835be3b184c/Afghanistan-stakeholder-analysis-2021_Final.pdf
Petersson, M. (2015). The US NATO debate: from Libya to Ukraine. New York: Bloomsbury Academic.
Piketty, T. (2020). Capital and ideology, translated by Arthur Goldhammer, Massachusetts. Cambridge: Harvard University Press.
Ramanaiah, M. V. (2011). Impact of Global Economic Crisis on Developing Countries: An Overview, Article in SSRN Electronic Journal, https://www.researchgate. net
Ross, D. (2015). Doomed tosucceed: the U. S. -Israel relationship from Truman to Obama. New York: Farrar, Straus and GirouxPublishing (epub).
Saull, R., Anievas, A., Davidson, N., & Fabry, A. (2015). The Longue Durée of the Far- Right. New York: Routledge Press.
Screpanti, E. (2014). Global imperialism and the great crisis: the uncertain future ofCapitalism. New York: Monthly Review Press.
Serra, N., & Stiglitz, J. E. (2008). The Washington Consensus Reconsidered: Towards a New Global Governance. New York: Oxford University Press.
Sinn, H. W. (2010). Casino Capitalism: How the Financial Crisis Came About and What Needs to be Done Now. Oxford University Press: Oxford.
Stockholm International Peace Research Institute (2021). Military Spending Graphics, https://www. sipri. org/gallery/military-spending-graphics-2020
Smith, J. (2016). Imperialism in the twenty-first century: globalization, super-exploitation, and capitalism’s final crisis. New York: Monthly review Press.
Stiglitz, J. E. (2008). Globalization And Its Discontent. Nash-E-Ney Press (In Persian).
Taft, Ch. E. (2016). From Steel to Slots: Casino Capitalism in the Postindustrial City. Harvard University Press: Cambridge.
 United Nations (2010). The Financial and Economic Crisis of 2008-2009 and Developing Countries. New York: United Nations.
United Nations Office on Drugs and Crime (2022). Afghanistan Opium Survey 2021Cultivation and Production, https://www. unodc. org/
United Nations (2022). Global Impact of war in Ukraine on food, energy and finance systems, https://news. un. org/pages/wp-content/uploads/2022/04/UN-GCRG-Brief-1. pdf
UNIDO: United Nations Industrial Development Organization (2011). The Global Financial Crisis and the Developing World: Impact on and Implications for the Manufacturing Sector. Vienna. https://www.unido.org
Wallerstein, I. (2000). The Essential Wallerstein. New York: New Press.
Weaver, F. S. (2011). The United States and Global Economy: From Bretton Woods to the Current Crisis. New York: Rowman & Littlefield Publishing Group, Inc.
World Bank (2022). World Bank national accounts data, and OECD National Accounts data files. https://data. worldbank. org/indicator/NY. GDP. MKT
Zhao, S. (2008). China–U. S. Relations Transformed: Perspectives and strategic interactions. New York: Routledge.
Zhu, Z. (2006). US-China in the 21 Century: Power Transition and Peace, New York: Routledge.