تکوین سازه انگارانه جایگاه یابی برندهای ملی و نسبت آن با رقابت پذیری اقتصادی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارمدیریت بازرگانی، گروه مدیریت وکار آفرینی،دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه ، ایران.

2 دانشیار روابط بین الملل ، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه رازی ، کرمانشاه ، ایران.

10.22126/ipes.2024.6827.1396

چکیده

موقعیت یک کشور در اقتصاد سیاسی جهانی برآیند رقابت‌پذیری اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن است. دارا بودن ظرفیت قدرت نرم و جذابیت کشور برای اقناع و همراه سازی دیگران با خود در ارتقای موقعیت آن در سلسله‌مراتب قدرت و ثروت جهانی اهمیت روزافزونی یافته است. یکی از مقوله‌های اساسی در این راستا اهمیت یافتن هویت و تصویر کشورها به‌مثابه برند ملی آنان است. برندیابی ملی وظیفه مدیریت شهرت یک بازیگر و تقویت رقابت‌پذیری اقتصاد سیاسی آن در مقیاس جهانی را بر عهده دارد. مطالعه پیش‌رو با رویکردی راهبردی به مقوله برندیابی ملی و نسبت آن با رقابت‌پذیری اقتصادی در اقتصاد سیاسی جهانی پرداخته و این پرسش را مورد واکاوی قرار می‌دهد که چگونه می‌توان از مفهوم برندیابی ملی برای توسعه اقتصادی و بهبود رقابت‌پذیری اقتصاد ملی بهره برد؟ پژوهش با رویکرد کیفی و در دو فاز اسنادی - میدانی انجام پذیرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اقتصاد سیاسی جهانی به عرصه رقابت برندهای ملی برای بهبود تصویر ذهنی از خود و بالطبع افزایش قدرت و نفوذ اقتصادی - سیاسی تبدیل شده است. متقابلاً بهبود رقابت‌پذیری اقتصادی و افزایش ضریب نفوذ کشور نیز برآیند خلق و تکوین برند ملی است. بر این اساس تقویت تصویر فعلی و در صورت نیاز اصلاح و بازسازمان‎دهی برند ملی کشور تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر مکان‎یابی آن در منظومه نوین قدرت و ثروت جهانی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


منابع
جعفری هفت‌خوانی، نادر؛ همایون، محمدهادی (1389). جهانگردی و وجهه ملی؛ طراحی مدلی مفهومی برای بهسازی وجهه ملی از طریق جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران. اندیشه مدیریت راهبردی، 4 (2)، 5-42.
حسینی، محمدرضا (1399). تحلیل تماتیک توسعه اجتماعی زنان با تأکید بر توانمندسازی پایدار. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 13 (1)، 1-14.
دانش‎نیا، فرهاد؛ محمدی‎فر، یوسف (1401)، مدیریت توسعه پایدار شهر کرمانشاه: رهیافت اقتصاد سیاسی، نشریه مطالعات اقتصاد سیاسی بین‌الملل، 5 (1)، 388-357
دهدشتی، زهره؛ محمدیان، محمود؛ سپهوند، اکبر (1400). الگوی چندسطحی برندسازی ملی: متاسنتز مطالعات موردی. فصلنامه مدیریت کسب‌وکار بین‌المللی، 4 (1)، 1-19.
دیواندری، علی؛ کرمانشاه، علی؛ اخلاصی، امیر (1391). ارائه مدل برندسازی برای کلان‌پروژه‌های تفریحی، اقامتی، گردشگری و ورزشی کشور با رویکرد بومی براساس تئوری مبتنی بر داده‌ها. پژوهشنامه بازرگانی، 65 (1)، 27-64.
شال‌بافیان، علی‌اصغر؛ زرندیان، ندا (1394). نمایه آماری گردشگری جمهوری اسلامی ایران. تهران: معاونت پژوهش‌های اجتماعی و فرهنگی مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات فرهنگی.
عربی، مهسا (1394). نقش دانش جدید بازاریابی در تسخیر ذهن مشت. روزنامه فرصت امروز، تاریخ 11 تیر، تهران.
فیض داوود؛ میرمحمدی، سیدمحمد؛ ایزدخواه، محمدمهدی (1396). طراحی و ارائه‌ی مدل برندسازی ملی ایران با استفاده از نظریه مبنایی و مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM). راهبردهای بازرگانی، 24 (10)، 79-98.
گزارش سالانه قوی‌ترین و ضعیف‌ترین برندهای ملی (2021). رتبه‌بندی برندهای ملی در پنج سال اخیر. قابل دسترس در سایت: https://brandirectory.com/rankings/nation-brands/table.
گزارش سالانه مؤسسه گود کانتری (2021). گزارش رتبه‌بندی 163 کشور براساس شاخص کشور خوب در سال 2020. قابل دسترس در سایت: https://index.goodcountry.org.
مرادی، علیرضا (1393). بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری تصویر شهری اصفهان در راستای طراحی برند شهری اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشکده فردوسی مشهد.
معصوم‌زاده زواره، ابوالفضل؛ شمسی، جعفر؛ ابراهیمی، ابوالقاسم (1392). تدوین راهبردهای برندسازی ملی در ایران. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 49 (1)، 29-52.
منوریان، عباس؛ ابوئی اردکان، محمد؛ پورموسوی، سید موسی؛ رحیمیان، اشرف (1392). مدل فرایندی برندسازی شهری برای کلان‌شهرهای ایران. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 13 (1)، 41-63.
مهدیه‌نجف‌آبادی، راضیه (1399). تدوین الگوی برند ملی ایران. رساله دکتری تخصصی، دانشگاه الزهراء.
میرمحمدی، سید محمد؛ ایزدخواه، محمدمهدی (1395). اصول بازاریابی با تأکید بر نمونه‌های موفق ایرانی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
References
Aaker, D. A. (1996). Building Strong Brands. N. Y.: Free Press, 380.
Angell, S.I., & Mordhorst, M. (2015). National reputation management and the competition state: The cases Denmark and Norway. Journal of Cultural Economy, 8 (2), 184-201.
Anhol’t, S. (2004). Brending:. [Branding: the road to world market]. Moscow: KUIC-OBRAZ, 186.
Anholt, S. (1998). Nation-brands of the twenty-first century. Journal of Brand Management, 5 (6), 395-406.
Anholt, S. (2005). Brand New Justice: How branding places and products can help the developing world. (2nd ed.). Elsevier Butterworth-Heinemann.
Anholt, S. (2007 b). Sozdanie brenda strany. Brend- menedzher, 1, 36–44.
Anholt, S. (2007a). Competitive Identity: A new model for the brand management of nations, cities and regions. Policy & Practice-A Development Education Review, (4), 3-13.
Anholt, S. (2008). From nation branding to competitive identity – The role of brand management as a component of national policy. Nation Branding: Concepts, Issues, Practice. Elsevier, 22-23.
Arabi, M. (2014). The role of the new knowledge of marketing in conquering the mind of the fist. Farsate Emrooz newspaper, 11th of July, Tehran (In Persian).
Balaam, N. D., Dillman, B. (2019). Introduction to International Political Economy. Routledge.
Bilan, Y., Lyeonov, S., Lyulyov, O., Pimonenko, T. (2019). Brand management and macroeconomic stability of the country. Polish Journal of Management Studies, 19 (2), 61-74.
Buckingham, I. P. (2008). Brand Engagement: How Employees Make or Break Brands. (1st Ed.). New York: Palgrave Macmillan.
Cheregi, B. F. (2018). Nation branding in post-communist Romania. A semiotic approach. Bucharest: Comunicare.ro.
Daneshnia, F., Mohammadi Far, Y. (2022). Kermanshah City Sustainable Development Management: Political Economy Approach. Journal of International Political Economy Studies, 5 (1), 388-357 (In Persian).
Dehdashti, Z., Mohammadian, M., Sepahund, A. (2021). A Multilevel Model of Nation Branding: A Metasynthesis of Case Studies. International Business Management Quarterly, 4 (1), 1-19 (In Persian).
Dinnie, K. (2008). Nation Branding: Concepts, Issues, Practice. (1st Ed.). Butterworth-Heinemann.
Dinnie, K. (2008). Nation branding: Concepts. issues, practice. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Dinnie, K. (2016). Nation branding: Concepts. Issues, Practice. Oxford: Elsevier Ltd. Butterworth-Heinemann.
Divandari, A., Kermanshah, A., Ekhlasi, A. (2012). Providing a branding model for the country's recreation, accommodation, tourism and sports megaprojects with a local approach based on data-based theory. Journal of Commerce, 65 (1), 27-64 (In Persian).
Domazet, I. (2016). Improving competitiveness through national branding. Primenjena psihologija, 62-81.
Edwards, L., & Ramamurthy, A. (2017). (In) credible India? A critical analysis of India's nation branding. Communication, Culture & Critique, 10 (2), 322-343.
Eriksson T. (2013). The English nation brand and international recruitment from Finland. Supervisor: Peter Milden, Arcada University
Faiz D., Mirmohammadi, S. M., Izadkhah, M. M. (2016). Designing and presenting Iran's national branding model using grounded theory and interpretive structural modeling (ISM). Business Strategies, 24 (10), 79-98 (In Persian).
Fan, Y. (2010). Branding the nation: Towards a better understanding. London: Brunel Business School.
Fedyakin, A. V. (2010). Politika formirovaniya pozitivnogo obraza Rossiyskogo gosudarstva: teoretiko- metodologicheskie i prikladnye aspekty politologicheskogo analiza. Moscow, 36.
Finfgeld, D. L. (2003). Meta synthesis: The state of the art—so far. Qualitative Health Research, 13, 893-904.
Garcia, J. A., Gomez, M., Molina, A. (2012). A destination-branding model: An empirical analysis based on stakeholders. Tourism Management, 3, 646-661.
Glińska, E. (2016). Budowanie marki miasta: Koncepcje, warunki, modele. Wolters Kluwer.
Ham, P. van. (2001). The Rise of the Brand State: The Postmodern Pol- itics of Image and Reputation. Foreign Affairs, 80 (5), 2. http://www.seiofbluemountain.com
Hosseini, M. R. (2019). Thematic analysis of women's social development with an emphasis on sustainable empowerment. Iranian Journal of Social Development Studies, 13 (1), 1-14. (In Persian).
Ivashova, N. V. (2011). Mistse brendynhu v suchasnykh marketynhovykh kontseptsiyakh. Marketynh i menedzhment innovatsiy, 4 (2), 89-97.
Jafari Haftkhani, N., Homayoun, M. H. (2010). Tourism and national image; Designing a conceptual model for improving the national image through tourism in the Islamic Republic of Iran. Strategic management thought, 4 (2), 5-42 (In Persian).
Kotler, P., Haider, D. H., Rein, I. (1993). Marketing Places: Attracting Investment, Industry, and Tourism to Cities, States And Nations. (1st Ed.). Free Press.
Leyni, T. A., Semenova, E. A., Shilina, S. A. (2008). Brend-menedzhment. Moscow: Izdatel’sko-torgovaya korporaciya “Dash-kov i Ko”, 134.
Liu, C. Y., Virta, J. (2010). Destination Branding and Demand, Master thesis within Economics and Management. Jönköping University, Las Vegas.
Lyeonov, S. V., Vasylieva, T. A., & Lyulyov, O. V. (2018). Macroeconomic stability evaluation in countries of lower-middle income economies. Науковий вісник Національного гірничого університету, (1), 138-146.
Mahdieh Najafabadi, R. (2019). Compilation of Iran's national brand model. specialized doctoral thesis, Al-Zahra University. (In Persian).
Manourian, A., Abui Ardakan, M., Pour Mousavi, S. M., Rahimian, A. (2012). Urban branding process model for big cities of Iran. Public administration perspective, 13 (1), 41-63 (In Persian).
Masango, C., & Naidoo, V. (2019). Nation Branding Strategy for Zimbabwe: Towards an Integrated Nation Branding Framework. Journal of Accounting, Business and Finance Research, 6 (2), 51-63.
Masoumzadeh Zavareh, A., Shamsi, J., Ebrahimi, A. (2012). Compilation of national branding strategies in Iran. Business management perspective, 49 (1), 29-52. (In Persian).
Mazaraki, A., et al(2018), National Brand of Ukraine. Edited by Mazaraki, A. Available at: http://monograph.route.ee/rout/catalog/book/11
Minghui, Q. (2010). A Study of Success Factors in City Branding: The ISE Conceptual Model. Journal of Chinese Marketing, available at: http://www.seiofbluemountain.com
Mirmohammadi, S. M., Izadkhah, M. M. (2015). Marketing principles with emphasis on Iranian successful examples. Tehran: Allameh Tabatabai University Press (In Persian).
Moilanen, T., Rainisto, S. (2009). How to Brand Nations, Cities and Destinations. Publisher: Palgrave Macmillan.
Moradi, A. (2013). Investigating the factors influencing the formation of the urban image of Isfahan in line with the design of the urban brand of Isfahan. Master's thesis, Faculty of Literature and Human Sciences. Ferdowsi Faculty of Mashhad (In Persian).
Nguyen, A., & Özçaglar-Toulouse, N. (2021). Nation branding as a market-shaping strategy: A study on South Korean products in Vietnam. Journal of Business Research, 122, 131-144. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.08.029.
Nigel, M. (2003). Destination branding and the role of the stakeholders: The case of New Zealand. Journal of vacation marketing, 9 (3), 285-299.
Olins, W. (2002). Branding the nation – the historical context. Journal of Brand Management, 9 (4), 241-248.
Olins, W. (2002). Branding the Nation: the historical context. The Journal of Brand Management, 9.
Panchenko, Zh. O. (2015). Marketing concept of Estonia brand: expe- rience for Ukraine. Aktualni problemy mizhnarodnykh vidnosyn, 126, 15-27.
Papadopoulos, N., Heslop, L.(2002). Country equity and country branding: Problems and prospects. Journal of Brand Management. 9, 294–314 (2002). https://doi.org/10.1057/palgrave.bm.2540079
Pappu R., Quester, G. P., Cooksey, W. R. (2007). Country image and consumer based brand equity: relationship and imlications for international marketing. Journal of International Business Studies, 3, 726-745.
Piątek, W., Kobylińska, U. (2019). Perception of the national brand in the opinion of the inhabitants of Poland and Spain–a comparative analysis. Geojournal of Tourism and Geosites 50(4):1286–1292
Polanco, G. (2019). Competition Between Labour‐Sending States and the Branding of National Workforces. International Migration, 57 (4), 136-150.
Pop, N. A., Baba, C. A., Anysz, R. N., & Tohanean, D. (2020). National branding strategy and its effects on business and tourism. In Proceedings of the International Conference on Business Excellence, 14 (1), 1005-1013. Sciendo.
Qu, H., Kim, L. H., Im, H. H. (2012). A model of destination branding: Integrating the concepts of the branding and Destination Image. Tourism Management, 32 (3), 465-476.
Rabrenović, J. (2019). Development of a national brand in the function of improving the competitive identity of Montenegro. Ekonomski pogledi, 21 (2), 19-40.
Rawson, G. (2007). Perceptions of the United States of America: exploring the political brand of a nation. Place Branding and Public Diplomacy, 3 (3), 213-221.
Ries, A., Trout, J. (2001). Positioning: The Battle for Your Mind. Mc- Graw Hill Professional, 213.
Sandelowski, M. J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research. Springer publishing company Inc.
Shalbafian, A. A., Zarandian, N. (2014). Statistical profile of tourism in the Islamic Republic of Iran. Tehran: Deputy of Social and Cultural Researches of the Islamic Council, Office of Cultural Studies (In Persian).
Starodub, I., & Manayenko, I. (2017). National brand as a factor of economic growth. Available at: https://ela.kpi.ua
Strange, S. (1994) “Rethinking Structural Change in the International Political Economy: States, Firms and Diplomacy”, in Richard Stubbs, and Geoffrey Underhill, Political Economy and the Changing Global Order, eds. Canada, McClelland, 103-115.
Temporal, P. (2001). Branding in Asia. The Creation, Development, and Management of Asian Brands for the Global Market. John Wiley & Sons Inc. Publisher
Temporal, P. (2002). Advanced Brand Management: From Vision to Valuation. John Wiley & Sons.
The Annual report of Good Country Institute (2021). The ranking report of 163 countries based on the Good Country Index in 2020. available on the site: https://index.goodcountry.org (In Persian(.
The annual report of the strongest and weakest national brands (2021). ranking national brands in the last five years. Available on the site: https://brandirectory.com/rankings/nation-brands/table (In Persian).
Timoshenko, D. S. (2021). Tourism branding of the Russian Arctic destinations, IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science. 2021 IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 625 012020
Vicente, J. (2004). State Branding in the 21st Century. The Fletcher School.
Zimmer, L. (2006). Qualitative meta-synthesis: a question of dialoguing with texts. Journal of Advanced Nursing, 53, 311–318.