نئولیبرالیسم و فرقه‌سازی، مطالعه موردی شبکه‌های بازاریابی و بازارسازی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

جامعه شناسی دانشگاه رازی

چکیده

نئولیبرالیسم برگی دیگر از دینامیسم سرمایه‌داری است که در آن هر گامی برداشته می‌شود گامی به‌سوی بنیادگرایی بازار است و تمامی کنش‌های فرد را به ساحت مصرف و منفعت تقلیل می‌دهد. اجرایی شدن این اندیشه به خیزش فرقه‌های جدیدی دامن زده است که هدف این پژوهش تقلایی در جهت فهم سازوکار این فرقه‌ها است. پیش‌فرض آغازین تحقیق از این قرار است که نئولیبرالیسم به‌واسطه شرکت‌های شبکه‌ای بازاریابی و بازارسازی به بازتولید خودش می‌پردازد و این یکی از ابزارهای مهم و مؤلفه‌های ساخت سوژه‌ نئولیبرال است. مفهوم برساخته در این پژوهش فرقه‌سازی است تا مسئله‌مندی جدیدی را پیش بکشیم و به مدد آن نسبت مغفول نئولیبرالیسم با مقوله فرقه سازی روشن شود. این پژوهش با بهره گرفتن از رویکردی انتقادی و با اتکای به مشاهدات شخصی پیش رفته است که درنهایت به تیپ ایدئالی از فرقه‌های بازاری دست یافتیم که دارای محتوای مالی هستند و در سطحی عمیق‌تر، استثمار را در پی دارند. استثمار در این فرقه‌ها دو وجه دارد؛ یکی در سطحی خردتر که استثمار سوژه است و به خلق فیگورهای سوداگر/ مصرف‌کننده منجر می‌شود و در وجه کلان‌تر، کل سازوبرگ‌های آن در خدمت تثبیت وضعیت استثماری سرمایه‌داری متأخر است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آربلاستر، آنتونی (1368). ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب. ترجمه عباس مخبر. چاپ دوم. تهران: مرکز.
اباذری، یوسف (1400). بنیادگرایی بازار. چاپ دوم. تهران: دانشگاه تهران.
احمدیان هروی، لادن و شریعتی، سارا (1396). بررسی تحولات گفتمانی گروه‌های سلفی-جهادی از القاعده تا داعش. مطالعات جامعه‌شناختی، 25 (2)، 633-611.
اندرسون، پری (1401). در مسیر ماتریالیسم تاریخی. ترجمه علیرضا خزائی. چاپ دوم. تهران: چرخ.
تامسون، امیلی جی (1400). فرقه‌ها: داستان‌هایی حقیقی از کنترل ذهن و تسخیر انسان‌ها. ترجمه یاشار مجتهد‌زاده. تهران: سبزان.
جانسون، اسپنسر (1395). قله‌ها و دره‌ها: راهی برای مدیریت لحظه‌های خوب و بد زندگی. ترجمه ندا شاد نظر. چاپ بیست و دوم. تهران: قطره.
جانسون، اسپنسر (1401). چه کسی پنیر مرا جابه‌جا کرد؟. ترجمه شمسی بهبهانی. چاپ سی و‌ نهم. تهران: اختران.
حسین‌زاده، حسام (1398). پداگوژی انتقادی در ایران: ایدئولوژی، پول، طردشدگان. تهران: خرد سرخ.
خیراللهی، علیرضا (1401). کارگران بی‌طبقه: توان چانه‌زنی کارگران در ایران پس از انقلاب. چاپ چهارم. تهران: آگاه.
ران، جیم (1401). جادوی کار پاره‌وقت: رشد و موفقیت در بازاریابی شبکه‌ای. ترجمه توحید فریدونی و امیررضا هاشمی. چاپ چهل و سوم، ویراست دوم. تهران: ذهن‌آویز.
ران، جیم و وایدنر، کریس (1401). دوازده ستون موفقیت. ترجمه امیرحسن مکی. چاپ بیست و پنجم. تهران: نسل نواندیش.
سالومون، رابرت چ (1399). فلسفه‌ اروپایی: تاریخ فلسفه‌ غرب. ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی. چاپ دوم. تهران: روزنه.
سرنیچک، نیک (1400). سرمایه‌داری پلتفرمی. ترجمه مجید سلیمانی ساسانی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
سینگر، مارگارت تالر (1401). فرقه‌ها در میان ما. ترجمه ابراهیم خدابنده. چاپ نهم. تهران: ماهریس.
شرایتر، تام (1401). یخ‌شکن‌ها: سرنخ‌های موفقیت. ترجمه سعید گل‌محمدی و هاله عطری. چاپ سیزدهم. تهران: نسل نواندیش.
شرت، ایون (1400). فلسفه‌ علوم اجتماعی قاره‌ای: هرمنوتیک، تبارشناسی و نظریه‌ انتقادی از یونان باستان تا قرن بیست و‌ یکم. ترجمه هادی جلیلی. چاپ هشتم. تهران: نشر نی.
فیشر، مارک (1401). حکایت دولت و فرزانگی. ترجمه گیتی خوشدل. چاپ صد و نوزدهم. تهران: قطره.
کلاین، نائومی (1400). دکترین شوک: ظهور سرمایه‌داری فاجعه‌محور. ترجمه مهرداد (خلیل) شهابی و میرمحمود نبوی. چاپ ششم. تهران: اختران.
کلمر، برایان (1400). سامورایی مهربان. ترجمه فرشید قهرمانی. چاپ سیزدهم. تهران: زمینه.
مارکس، کارل (1394). سرمایه: نقد اقتصاد سیاسی. ترجمه حسن مرتضوی. جلد یکم. تهران: لاهیتا.
می، تاد (1401). دوستی در عصر اقتصاد: مقاومت در برابر نیروهای نولیبرالیسم. ترجمه کاوه بهبهانی. تهران: نشر نی.
ناجی، ابوبکر (1397). مدیریت توحش: واکاوی نظام نظری داعش و سایر گروه‌های مشابه از نگاه ابوبکر ناجی. ترجمه محمدحسین باقی. تهران: سرایی.
هاروی، دیوید (1400). تاریخ مختصر نئولیبرالیسم. ترجمه محمود عبدالله‌زاده. چاپ پنجم. تهران: نشر دات.
هجز، برک (1401). حکایت خط لوله: چگونه هرکسی می‌تواند خط لوله‌ای از درآمد انفعالی تکرارشونده در اقتصاد جدید ایجاد کند. ترجمه محسن ذبیحی. تهران: ارسطو.
هیرشمن، آلبرت (1397). هواهای نفسانی و منافع: استدلال‌های سیاسی به طرفداری از سرمایه‌داری پیش از اوج‌گیری. ترجمه محمد مالجو. تهران: شیرازه کتاب ما.
وین، میشاییل (1400). کاپیتال مارکس: راهنمایی برای خواندن «سرمایه». ترجمه نرگس ایمانی مرنی، تهران: نشر نی.
Abazari, Y. (2021). Market fundamentalism, 2nd edition. Tehran: University of Tehran (In Persian).
Ahmadian Heravi, L., & Shariati, S (2017). A study of discursive developments in salafi-jihadist groups from Al-qaeda to ISIS. sociological studies, 25 (2), 633-611 (In Persian).
Anderson, P. (1981). In the tracks of historical materialism, translated by Alireza Khazai. second edition. Tehran: Charkh (In Persian).
Arblaster, A. (1989). The rise and decline of western liberalism, translated by Abbas Mokhbar. second edition. Tehran: Markaz (In Persian).
Fisher, M. (1997). The instant millionaire: A tale of wisdom and wealth. translated by Giti Khoshdel. 19th ed. Tehran: Qatra (In Persian).
Harvey, D. (2021). A brief history of neoliberalism. Translated by Mahmoud Abdollahzadeh. Fifth Edition. Tehran: Dot Publishing (In Persian).
Hedges, B. (2022). The Pipeline Story: How Anyone Can Create a Pipeline of Recurring Passive Income in the New Economy. Translated by Mohsen Zabihi. Tehran: Aristotle (In Persian).
Hirschman, A. (2018). The Passion and interest: Political arguments for Capitalism before its triumph. Translated by Mohammad Malejo, Tehran: Shirazeh Ketab Ma (In Persian).
Hosseinzadeh, H. (2019). Critical pedagogy in Iran: ideology, money, outcasts. Tehran: Kherad Sorkh (In Persian).
Johnson, S. (1996). Peaks and Valleys: Making good and bad times work for you at work and in life. Translated by Neda Shad Nazar. Twenty-second edition. Tehran: Qatra (In Persian).
Johnson, S. (2022). Who Moved My Cheese? Translated by Shamsi Behbahani. 39th edition. Tehran: Akhtaran (In Persian).
Khairollahi, A. (2022). Collective bargaining- Iran- history 1978. 4th edition. Tehran: Aghah (In Persian).
Klein, N. (1997). The shock Doctrine: The rise of diaster Capitalism. Translated by Mehrdad (Khalil) Shahabi and Mir Mahmoud Nabavi. 6th ed. Tehran: Akhtaran (In Persian).
Klemer, B. (2021). The compassionate Samurai. Translated by Farshid Ghahremani. 13th edition. Tehran: Field (In Persian).
Marx, K. (2015). Capital: A Critique of Political Economy. Translated by Hassan Mortazavi. Volume 1. Tehran: Lahita (In Persian).
May, T. (2022). Friendship in the age of economics: Resisting the Forces of Neoliberalism. Translated by Kaveh Behbahani. Tehran: Ney Publishing (In Persian).
Naji, A. (2018). Managing Savagery: An Analysis of the Theoretical System of ISIS and Other Similar Groups from the Perspective of Abu Bakr Naji. Translated by Mohammad Hossein Baghi. Tehran: Sarai (In Persian).
Robert J. A. (1981) “Immanent critique as the core of critical theory: It is origins and developments in Hegel, Marx and contemporary thought”, the British Jornal of sociology, 32 (3), 330-345
Rohn, J. (2022). Building your network marketing business: Growth and Success in Network Marketing. Translated by Tohid Fereydouni and Amirreza Hashemi. 43rd edition, 2nd ed. Tehran: Mezhna-Aviz (In Persian).
Rohn, J., & Widener, Ch. (2022). The Twelve Pillars of Success, translated by Amirhasan Makki. 25th edition. Tehran: Nasel No Andish (In Persian).
Salomon, R. C. (2010). Continental Philosophy since 1750: The rise and fall of the self 1988. Translated by Mohammad Saeed Hana’eikashani. Second edition. Tehran: Rozena (In Persian).
Schreiter, T. (2011). Ice breakers: how to get any prospect to beg you for a presentation. Translated by Saeed Golmohammadi and Haleh Atri. Thirteenth edition. Tehran: Nasel Now Andish (In Persian).
Sherratt, Y. (1997). Continental Philosophy of social science: Hermeneutics, Genealogy, and Theory from Greece to the critical Twenty-First Century. Translated by Hadi Jalili. 8th ed. Tehran: Ney Publishing (In Persian).
Singer, M. (2011). Cults in our midst. Translated by Ebrahim Khodabandeh. Ninth edition. Tehran: Mahris (In Persian).
Srnicek, N. (2011). Platform Capitalism. Translated by Majid Soleimani Sasani. Second edition. Tehran: Amir Kabir (In Persian).
Thompson, E. J. (1996). Cults uncovered: true stories of mind control and murder. Translated by Yashar Mojtahidzadeh. Tehran: Sabzan (In Persian).
Wayne, M. (2021). Marx's Das capital for beginners. Translated by Narges Imani-Marni, Tehran: Ney Publishing (In Persian).